Thị trường thép châu Á có thể suy yếu trong quý III do tình trạng dư cung và nhu cầu theo mùa giảm

Thị trường thép châu Á được dự báo sẽ tiếp tục ảm đạm trong quý III năm 2025, khi các bên tham gia thị trường tiếp tục bám sát diễn biến về thuế quan của Mỹ và các trung tâm tiêu thụ trọng điểm đang bước vào giai đoạn trầm lắng theo mùa vào thời điểm mùa hè và mùa mưa.

Dù tâm lý thị trường có cải thiện nhẹ sau khi Trung Quốc áp dụng các biện pháp hạn chế sản lượng thép tại hai trung tâm sản xuất chính là Đường Sơn và Sơn Tây, nhưng giới phân tích cho rằng việc thực thi vẫn chưa đủ mạnh để giải quyết tình trạng mất cân đối cung cầu.

HRC và phôi dẹt Châu Á tiếp tục chịu áp lực bởi xuất khẩu từ Trung Quốc

Giá thép cuộn cán nóng (HRC) tại châu Á được dự báo sẽ dao động trong biên độ hẹp do áp lực dư cung và lợi nhuận của các nhà máy suy yếu. Trước các rào cản thương mại gia tăng tại Việt Nam và Hàn Quốc, các nhà sản xuất Trung Quốc đã chuyển hướng xuất khẩu sang Nam Mỹ và Trung Đông. Tuy vậy, theo số liệu hải quan Trung Quốc, tổng sản lượng xuất khẩu trong giai đoạn 5 tháng đầu năm chỉ đạt 12,1 triệu tấn, giảm 17% so với cùng kỳ năm ngoái.

Giá xuất khẩu đang chịu áp lực. Chênh lệch giữa giá HRC xuất khẩu và giá HRC nội địa của Trung Quốc đã chuyển sang dương vào cuối tháng 3, nhưng sau đó lại quay trở về mức âm khi bước vào quý II, cho thấy việc bán hàng trong nước có thể mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn.

Giá HRC yếu cũng gây áp lực lên giá phôi dẹt ở thượng nguồn. Tính theo giá CFR Đông Nam Á, chênh lệch giá giữa HRC và phôi dẹt đã nới rộng từ 36 USD/tấn trong tháng 3 lên 44 USD/tấn vào tháng 6, cao hơn nhiều so với mức âm 20 USD/tấn vào đầu năm 2024.

Ngoài ra, nhiều nước, bao gồm Trung Quốc và Nhật Bản, tăng cường chào bán phôi dẹt do HRC tiêu thụ chậm. Số lượng các giao dịch phôi dẹt giao ngay từ hai nước này tại Đông Nam Á đã tăng lên 14 giao dịch trong quý II, so với chỉ 4 giao dịch trong quý I.

Xuất khẩu phôi vuông Trung Quốc tăng vọt, gây áp lực cho thị trường

Giá phôi thép tại châu Á tiếp tục chịu áp lực trong quý III do xuất khẩu từ Trung Quốc tăng mạnh. Giá phôi thép 5SP 130mm theo điều kiện CFR Manila trong quý II được Platts ghi nhận giảm 3% so với quý trước, xuống còn 448 USD/tấn. Trong khi đà giảm kéo dài, mức sụt giảm đã chậm lại nhờ giá nguyên liệu ổn định.

Tổng xuất khẩu phôi thép từ Trung Quốc trong 5 tháng đầu năm đạt 2,64 triệu tấn, gấp gần 8 lần so với cùng kỳ năm 2024. Mức chênh lệch giá giữa thép thanh và phôi vuông theo giá FOB Trung Quốc giảm còn 22 USD/tấn trong quý 2, sát với chi phí chế biến 20–25 USD/tấn, thúc đẩy các nhà máy ưu tiên xuất khẩu phôi thép thay vì thép thành phẩm.

Sự gia tăng xuất khẩu thép bán thành phẩm của Trung Quốc đã khiến chính quyền nước này chú ý. Tuy nhiên, theo giới phân tích, việc hạn chế xuất khẩu khó có thể thực thi hiệu quả. “Nếu có chính sách kiềm chế xuất khẩu phôi, giá thép nội địa sẽ sụt mạnh, và các nhà máy khó có thể tồn tại,” một đại diện nhà máy lớn tại Trung Quốc cho biết.

Sau khi Trung Quốc xóa bỏ thuế xuất khẩu 10% với phôi thép từ tháng 1/2019, lượng xuất khẩu hàng năm tăng mạnh trong vài năm gần đây, từ 31.340 tấn năm 2021 lên 3,29 triệu tấn trong năm 2024, trong bối cảnh thị trường bất động sản trong nước gặp khó khăn.

Trong khi lượng xuất khẩu HRC giảm, xuất khẩu phôi lại giúp giảm bớt áp lực nguồn cung phần nào. Paul Bartholomew, chuyên gia phân tích cấp cao tại S&P Global Commodity Insights, cho biết xuất khẩu thép thành phẩm của Trung Quốc duy trì ở mức cao lâu hơn dự đoán, ghi nhận mức tăng 8,5% trong 5 tháng đầu năm. Đồng thời, tiêu thụ nội địa được dự báo giảm 2% trong năm 2025, trong khi sản lượng thép thô giảm 1,7%. Trung Quốc cũng dự kiến bổ sung thêm 182 triệu tấn công suất mới trong giai đoạn 2025–2026.

Tuy nhiên, thị trường vẫn lo ngại rằng giá thép nội địa Trung Quốc sẽ khó có thể tăng nếu nhu cầu không được cải thiện. “Việc tăng giá bền vững không thể chỉ dựa vào cắt giảm nguồn cung. Nếu việc dư thừa công suất duy trì, giá sẽ tiếp tục chịu áp lực,” một thương nhân tại Singapore nhận định.

Dù có dấu hiệu giảm căng thẳng thương mại Mỹ–Trung, thị trường vẫn chờ quyết định cuối cùng về các biện pháp thuế đối ứng của Mỹ, dự kiến công bố vào tháng 8.

T.L