Còn tình trạng tham nhũng ngay trong chính cơ quan chống tham nhũng

Theo Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, năm 2020, công tác phát hiện, xử lý tham nhũng đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, tình trạng tham nhũng ngay trong chính các cơ quan bảo vệ pháp luật, cơ quan tư pháp, cơ quan có chức năng chống tham nhũng vẫn còn diễn ra, làm giảm niềm tin của nhân dân đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật.

Tham nhũng được kiềm chế

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XIV, sáng nay, 26/10, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2020, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái nêu rõ, nhìn chung, tham nhũng được kiềm chế, từng bước ngăn chặn và có chiều hướng thuyên giảm.

Về kết quả phát hiện, xử lý tham nhũng, toàn ngành Thanh tra đã triển khai 6.875 cuộc thanh tra hành chính (giảm 9% so với năm 2019) và 210.199 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành (giảm 17% so với năm 2019).

Qua thanh tra đã chấn chỉnh quản lý, kiến nghị hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật trên nhiều lĩnh vực; phát hiện nhiều vi phạm; kiến nghị thu hồi 44.582 tỷ đồng và trên 1.401 ha đất; kiến nghị xử lý kỷ luật hành chính 2.656 tập thể và nhiều cá nhân, chuyển cơ quan điều tra xử lý hình sự 155 vụ, 135 đối tượng (so với cùng kỳ năm 2019 tăng 53 vụ).

Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý tài chính 54.770,44 tỷ đồng; chuyển hồ sơ 4 vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang cơ quan điều tra; 2 vụ việc kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công an điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật; cung cấp 101 báo cáo kiểm toán và các tài liệu có liên quan cho các cơ quan chức năng.

Bên cạnh đó, các cơ quan điều tra trong Công an nhân dân đã thụ lý điều tra 531 vụ án, 1.245 bị can phạm tội về tham nhũng, trong đó khởi tố mới 290 vụ, 616 bị can (tăng 70 vụ, 101 bị can so với cùng kỳ năm 2019)...

Dù vậy, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái cũng nhấn mạnh: “Tình hình tham nhũng vẫn diễn biến phức tạp, có biểu hiện tinh vi hơn và khó phát hiện; vụ, việc tham nhũng được phát hiện, xử lý chưa tương xứng với tình hình tham nhũng đang diễn ra hiện nay”.

Tham nhũng trong chính cơ quan chống tham nhũng

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cho rằng, trong năm 2020, công tác phát hiện, xử lý tham nhũng đã đạt được nhiều kết quả tích cực; số lượng vụ án tham nhũng được phát hiện, xử lý tăng cao.

Tuy nhiên, số vụ án tham nhũng được phát hiện, điều tra, truy tố, xét xử còn chưa phản ánh đúng thực trạng tham nhũng. Việc phát hiện tham nhũng thông qua công tác tự kiểm tra nội bộ, kiểm tra của cấp trên đối với cấp dưới vẫn là khâu yếu, tồn tại qua nhiều năm.

“Vẫn còn tình trạng tham nhũng ngay trong chính các cơ quan bảo vệ pháp luật, cơ quan tư pháp, cơ quan có chức năng chống tham nhũng, làm giảm niềm tin của nhân dân đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật”, Chủ nhiệm Lê Thị Nga nói.

Ủy ban Tư pháp đồng tình với đánh giá của Chính phủ về tình hình tham nhũng trong năm 2020. Theo đó, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, công tác phòng chống tham nhũng tiếp tục được tăng cường; “tham nhũng được kiềm chế, từng bước được ngăn chặn và có chiều hướng thuyên giảm”.

Đồng thời, Ủy ban Tư pháp cơ bản tán thành với những dự báo của Chính phủ về tình hình tham nhũng “vẫn diễn biến phức tạp, có biểu hiện tinh vi hơn và khó phát hiện”.

Bên cạnh tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp của cán bộ, công chức trong giải quyết công việc thì tình hình tham nhũng vẫn chủ yếu xảy ra ở một số lĩnh vực kinh tế trọng điểm, nhạy cảm như quản lý và sử dụng đất đai, đầu tư xây dựng, tín dụng - ngân hàng, quản lý sử dụng tài chính, vốn, tài sản công; xuất hiện tình trạng lợi dụng thiên tai, dịch bệnh để tham nhũng; bảo kê cho xã hội đen, buôn lậu, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm…

“Do đó, Chính phủ cần tổng kết, đánh giá, nhận diện để dự báo đúng tình hình tham nhũng và đề ra giải pháp phòng, chống hiệu quả, sát với tình hình thực tế”, Chủ nhiệm Lê Thị Nga nhấn mạnh.

Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, để công tác phòng chống tham nhũng hiệu quả hơn nữa, năm 2021, Chính phủ tiếp tục xác định phòng chống tham nhũng là nhiệm vụ trọng tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và tập trung chỉ đạo thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ.

Cụ thể là đẩy mạnh xây dựng, hoàn thiện thể chế quản lý kinh tế - xã hội và phòng chống tham nhũng; tăng cường kiểm tra, thanh tra, kiểm toán các lĩnh vực có nhiều nguy cơ và dư luận về tiêu cực, tham nhũng như: các dự án đầu tư lớn; quản lý, sử dụng đất đai; cổ phần hóa, thoái vốn, tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước; mua bán, chuyển nhượng tài sản công...

Bên cạnh đó, nhiệm vụ quan trọng khác là đẩy nhanh tiến độ xác minh, tăng cường phối hợp, tập trung lực lượng để kết thúc điều tra, truy tố, xét xử các vụ án, xử lý các vụ việc tham nhũng, kinh tế đã phát hiện, nhất các vụ án, vụ việc nghiêm trọng, phức tạp...