Câu chuyện đặc biệt của chiếc cát tút trong không gian triển lãm ngành Công Thương

Hiện vật đặc biệt - chiếc cát tút

Trong không gian Triển lãm “80 năm ngành Công Thương lớn mạnh cùng đất nước”, giữa vô vàn tư liệu và hiện vật quý, có một kỷ vật nhỏ bé nhưng khiến nhiều người xúc động: Chiếc cát tút đạn pháo của Công ty CP Gang Thép Thái Nguyên. Hiện vật tưởng chừng bình thường ấy lại gắn với một giai đoạn lịch sử oanh liệt  nơi từng được ví như “pháo đài thép” trong kháng chiến chống Mỹ.

Khu vực Thành tựu và dấu ấn của không gian triển lãm ngành Công Thương - nơi đặt chiếc cát tút - hiện vật mang về từ Công ty CP Gang Thép Thái Nguyên

Từ năm 1966 đến 1972, không quân Mỹ đã hơn 1.700 lần xuất kích, trút hàng ngàn quả bom xuống Khu Gang thép Thái Nguyên, quyết tâm làm ngưng trệ sản xuất. Nhưng ý chí con người nơi đây còn cứng rắn hơn gang thép. Những công nhân - “Đội cận vệ thép” - vừa di chuyển máy móc, vừa bám trụ sản xuất, vừa chiến đấu bảo vệ nhà máy. Những mẻ gang vẫn đỏ lửa, chảy đều để chi viện khắp mọi miền Tổ quốc. Trên bầu trời Gang thép, 59 máy bay Mỹ đã bị bắn hạ, 5 giặc lái bị bắt sống tại chỗ.

Chiếc cát tút được trưng bày hôm nay chính là minh chứng còn lại từ những trận đánh khốc liệt năm xưa. Nó không chỉ kể lại một thời bom rơi đạn nổ, mà còn trở thành biểu tượng bất diệt cho tinh thần dũng cảm, kiên cường của những người thợ Gang Thép Thái Nguyên.

 Không chỉ nhìn, khách tham quan Triển lãm ai cũng muốn được chạm vào chiếc cát tút đạn pháo như muốn được chạm vào lịch sử.

Hữu duyên vật tìm người

Chiếc cát tút ấy đến được triển lãm cũng là một câu chuyện đặc biệt.

Có chút gì đó như một sự hữu duyên khi tôi đem ý tưởng về câu chuyện Đội tự vệ thép trao đổi với anh Vũ Thượng Thư – Chủ tịch Công đoàn Công ty Gang Thép Thái Nguyên, người say mê lịch sử và sưu tầm kỷ vật. Anh lập tức xác nhận câu chuyện về Đội cận vệ thép và liệt kê những hiện vật quý: “Một số mảnh máy bay bị bắn rơi, bộ dù, đôi giày của viên phi công, chiếc cát tút đạn pháo bắn hạ máy bay".

Ngay lập tức, chiếc cát tút đã được chọn làm hiện vật!

Chiếc cát tút được long trọng trưng bày trong Phòng truyền thống của Công ty CP Gang Thép Thái Nguyên.

Và hôm nay, tại Triển lãm, ký ức hào hùng ấy hiện diện qua chiếc cát tút đạn pháo - kỷ vật gắn liền với trận đánh bắn rơi máy bay Mỹ, bắt sống phi công ngay tại Nhà máy Cốc hóa. Hiện vật không chỉ là minh chứng của một thời khói lửa, mà còn là biểu tượng bất diệt cho tinh thần gan dạ, dũng cảm và ý chí kiên cường của những người thợ Gang Thép Thái Nguyên.

Câu chuyện về Đội cận vệ thép và chiếc cát tút đạn pháo của giặc lái người Mỹ đã khiến ai cũng lặng người đi.

 Một cô gái đứng ngắm rất lâu và chăm chú

Sau đó, nhiệm vụ đưa cát tút về Hà Nội tham gia triển lãm được giao cho anh Đinh Thái Sơn, cán bộ Công ty CP Gang Thép Thái Nguyên. Với anh, chuyến đi này không chỉ là “vận chuyển một hiện vật”, mà còn là hành trình đưa cả ký ức, niềm tự hào và tinh thần Gang thép ra ánh sáng. Anh cẩn thận ôm giữ kỷ vật suốt dọc đường, để rồi khi đặt nó trong không gian triển lãm, trái tim bỗng rộn lên niềm xúc động: Thế hệ hôm nay đã có cơ hội tận mắt thấy một chứng tích sống động từ thời khói lửa.

Chiếc cát tút, nhờ sự gìn giữ và tâm huyết của những con người ấy, đã trở thành điểm dừng chân đặc biệt giữa không gian Triển lãm "80 năm ngành Công Thương lớn mạnh cùng đất nước" tại Triển lãm 80 năm hành trình Tự do - Độc lập, để nhắc nhớ mỗi chúng ta rằng: hòa bình hôm nay được đánh đổi bằng mồ hôi, máu và ý chí kiên cường của biết bao thế hệ.

 Nhìn như bị thôi miên trước chiếc cát tút lạ lẫm lần đầu tiên em thấy trong đời

 Lớn hơn một chút, hiểu biết hơn, em đọc đi đọc lại dòng chú thích hiện vật để còn về hỏi bố mẹ.

Minh Thuỷ (tapchicongthuong.vn)