Các sản phẩm sắt thép của Nga tiếp tục đối mặt với cơ hội xuất khẩu hạn chế trong năm 2025

Đối với mặt hàng gang, các lệnh trừng phạt của EU dự kiến sẽ dẫn đến việc cấm hoàn toàn nhập khẩu gang của Nga vào khối này từ năm 2026. Theo dữ liệu mới nhất, các nhà nhập khẩu châu Âu đã sử dụng hết hạn ngạch nhập khẩu gang có xuất xứ từ Nga trong năm 2024, đạt 1,14 triệu tấn tính đến tháng 9/2024.

Kỳ hạn ngạch tiếp theo bắt đầu từ ngày 01/01/2025, với lượng phân bổ là 700.000 tấn gang, giảm gần 39% so với năm 2024. Một số nguồn tin cho biết khoảng 200.000 - 300.000 tấn gang hiện đã có mặt tại các cảng châu Âu, chủ yếu ở Ý, và dự kiến sẽ bắt đầu được thông quan từ ngày 01 tháng 01. Với mức hạn ngạch thấp như trên khả năng lấp đầy hạn ngạch sẽ sớm hoàn thành trong đầu năm 2025. Quy mô hạn ngạch mới này dự kiến sẽ có ảnh hưởng lớn đến giá gang khu vực Biển Đen, với những kỳ vọng về việc cắt giảm sản lượng.

Sự thay đổi dòng chảy xuất khẩu  

Ấn Độ đã trở thành khách hàng mua gang lớn nhất của Nga trong quý IV năm 2024, một thị trường mà trước đây các nhà xuất khẩu Nga truyền thống coi là không hấp dẫn do chi phí vận chuyển cao và giá nội địa thấp. Tuy nhiên, trong những tuần cuối cùng của quý, mức giá mục tiêu từ các khách hàng Ấn Độ đã giảm và không có giao dịch nào được ghi nhận.  

Thổ Nhĩ Kỳ là điểm đến lớn thứ hai đối với gang xuất khẩu của Nga trong quý IV năm 2024, với giá bán cao hơn mức giá tại Ấn Độ nhưng thấp hơn giá tại châu Âu.

Các nguồn tin thị trường cho biết, thị trường Thổ Nhĩ Kỳ đang bị bão hòa bởi lượng thép phế giá rẻ, khiến cho việc xuất khẩu đến Thổ Nhĩ Kỳ gặp khó khăn. Trước đây, giá thép phế HMS 80:20 CFR Thổ Nhĩ Kỳ và giá gang FOB Biển Đen có mối tương quan đáng kể. Tuy nhiên, trong điều kiện thị trường hiện tại, giá của hai mặt hàng này không còn ảnh hưởng đáng kể lẫn nhau.  

Theo Platts, giá thép phế HMS1/2 80:20 nhập khẩu về Thổ Nhĩ Kỳ trong đầu tháng 01 năm 2025 duy trì quanh mức 345 USD/tấn CFR.  

Thổ Nhĩ Kỳ đã nhập khẩu khoảng 1,12 triệu tấn gang trong 10 tháng năm 2024, giảm 6,55% so với cùng kỳ năm trước. Nga vẫn là nhà xuất khẩu lớn nhất vào Thổ Nhĩ Kỳ với sản lượng trên 693.200 tấn trong giai đoạn này, giảm 11% so với năm trước, theo dữ liệu từ Viện Thống kê Thổ Nhĩ Kỳ (TUIK).  

Một số đơn hàng xuất khẩu của Nga chuyển tới khu vực phía đông của châu Á. Tuy nhiên, việc chuyển hướng một lượng lớn từ thị trường châu Âu sang thị trường châu Á vẫn chưa thực hiện được.  

Trong khi đó, các nhà xuất khẩu gang của Ukraina vẫn duy trì các chuyến hàng bất thường tới thị trường Mỹ với mức giá tương đối cao so với giá gang của Nga xuất bán sang châu Âu, Thổ Nhĩ Kỳ hoặc Ấn Độ.  

Tình hình thị trường nội địa Nga tiếp tục gây khó khăn cho các nhà sản xuất gang. Hoạt động tiêu dùng giảm sút và các dự án xây dựng đình trệ do lãi suất cao.  

Thị trường phôi thép Biển Đen chịu áp lực  

Năm 2024 là một năm đầy thách thức đối với các nhà xuất khẩu phôi thép khi mặt hàng này tiếp tục bị áp đặt các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt.  

Các thị trường xuất khẩu chính cho phôi thép Biển Đen là Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập, Ấn Độ và Trung Quốc. Tuy nhiên, gói trừng phạt mới nhất của Mỹ đối với ngân hàng lớn nhất của Nga, Gazprombank, đã làm gia tăng các bất ổn liên quan đến các cơ chế thanh toán.  

Các nhà máy Nga thường ưa chuộng xuất khẩu phôi thép hơn là bán trong nước, vì nhu cầu và giá cả quốc tế thường tốt hơn.  

Theo Platts, giá phôi thép xuất khẩu Nga duy trì khá ổn định trong suốt năm 2024 ở mức 490-500 USD/tấn FOB Novorossiysk. Tuy nhiên, mức giá này đã thay đổi vào cuối tháng 11/2024 khi mức giá giảm xuống còn 440 USD/tấn sau khi gói trừng phạt mới nhất được triển khai, đồng thời đồng Rúp của Nga giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 3 năm 2022. Cùng thời điểm đó, Nga cũng chấm dứt việc áp thuế xuất khẩu đối với phôi thép.  

Giá thép cuộn cán nóng dao động từ 54.000 - 57.000 Rb/tấn CPT Moscow (~529 - 558 USD/tấn) trong phần lớn năm 2024, với một đợt giảm giá trong tháng 10 xuống chỉ còn 50.100 Rb/tấn.  

Giá xuất khẩu thép cuộn cán nóng duy trì quanh mức 565 USD/tấn FOB Biển Đen trong phần lớn năm 2024, nhưng bắt đầu suy yếu vào cuối tháng 7 và xuống mức thấp nhất là 480 USD/tấn vào ngày 4 tháng 9. Giá sau đó đã phục hồi lên mức 525 USD/tấn, nhưng sau đó lại giảm xuống khoảng 500 USD/tấn vào giữa tháng 12/2024 do nhu cầu theo mùa thấp.

T.L