TISCO nhập khẩu thép phế liệu: Chậm được thông quan vì đâu?

Ngày 12/7, Tổng cục Hải quan đã có văn bản báo cáo Bộ Tài chính hướng giải quyết, làm rõ phản ánh kêu khó của Công ty Cổ phần gang thép Thái Nguyên (TISCO) khi chậm được thông quan thép phế liệu nhập khẩu tại cảng Hải Phòng.

Trước đó, TISCO đã gửi đơn cầu cứu khẩn cấp tới Tổng cục Hải quan và Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường), xin tháo gỡ khó khăn khi nhập khẩu thép phế liệu về làm nguyên liệu sản xuất.

Lý do TISCO đưa ra là, Cục Hải quan Hải Phòng, Tổng cục Hải quan không đồng ý cho doanh nghiệp (DN) thông quan 5.200 tấn thép phế liệu do không đủ điều kiện, hồ sơ nhập khẩu, chưa có giấy phép xác nhận đủ điều kiện môi trường của cơ quan quản lý kiểm tra chuyên ngành.

TISCO cho biết, DN đang chờ xin cấp phép từ Tổng cục Môi trường, nhưng do đã khai báo hải quan và hàng đã về đến cảng, nếu không được thông quan sẽ phải chịu thiệt hại lớn, bao gồm chi phí lưu tàu tại cảng khoảng 4.500 -5.000 USD/ngày và chịu ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của đơn vị.

Theo TISCO, để tạo điều kiện cho các DN sản xuất thép có đủ nguyên liệu sản xuất, Tổng cục Môi trường có công văn hướng dẫn DN thủ tục nhập khẩu phế liệu trong khi đang chờ Tổng cục này cấp Giấy xác nhận.

Trên cơ sở đó TISCO đã gửi hồ sơ (đến Tổng cục Môi trường) đề nghị cấp Giấy xác nhận trong nhập khẩu phế liệu về làm nguyên liệu sản xuất. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa hoàn thiện thủ tục chứng nhận kiểm tra chuyên ngành để được thông quan hàng hóa.

Liên quan đến vấn đề này, ngày 15/6, Tổng cục Hải quan có công văn 5577/TCHQ-CSQL hướng dẫn các cục hải quan địa phương thực hiện quy định về nhập khẩu phế liệu theo quy định tại Thông tư 41/2015/TT-TNMT (Thông tư 41, ngày 9/9/2015) của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Theo đó, các đơn vị hải quan địa phương chỉ xem xét giải quyết thủ tục thông quan đối với các trường hợp nhập khẩu phế liệu khi đã đáp ứng đủ điều kiện, hồ sơ nhập khẩu quy định (phải có Giấy xác nhận trong hồ sơ hải quan).

Tổng cục Hải quan cho biết đã đưa ra hướng dẫn như trên, bởi thời gian qua, Tổng cục Môi trường có văn bản cho phép một số DN được nhập khẩu phế liệu trong thời gian chờ hoàn thiện các điều kiện (về môi trường) để được Tổng cục này cấp Giấy xác nhận. Trong khi đó, tại Thông tư 41 của Bộ Tài nguyên và Môi trường lại quy định Giấy xác nhận là chứng từ bắt buộc trong hồ sơ hải quan nhập khẩu phế liệu.

Theo nghiên cứu của Tổng cục Hải quan, Thông tư 41 không quy định trường hợp DN được làm thủ tục thông quan phế liệu nhập khẩu trong khi chờ cấp Giấy xác nhận. Hơn nữa, Thông tư 41 của Bộ Tài nguyên và Môi trường là văn bản có giá trị pháp lý cao hơn các văn bản cho phép DN nhập khẩu phế liệu trong thời gian chờ cấp Giấy xác nhận của Tổng cục Môi trường.

Việc Tổng cục Hải quan hướng dẫn các cục hải quan địa phương giải quyết thủ tục đúng theo quy định tại Thông tư 41 của Bộ Tài nguyên và Môi trường là hoàn toàn phù hợp với quy định.

Trước kiến nghị của DN, Tổng cục Hải quan cho biết, ngày 1/7, Cục Giám sát quản lý hải quan đã có công văn hướng dẫn DN thực hiện thủ tục xuất nhập khẩu, bảo lưu quan điểm tạo thuận lợi cho DN song vẫn đảm bảo việc thực hiện tuân thủ quy định của nhà nước.

Theo đó, trường hợp hàng hóa của DN đáp ứng đủ điều kiện theo hướng dẫn tại công văn số 2598/TCMT-KSON (ngày 19/11/2015) của Tổng cục Môi trường về việc nhập khẩu phế liệu khi đang thực hiện thủ tục cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu thì được làm thủ tục thông quan đối với các lô hàng phế liệu nhập khẩu.

Nếu DN đã thực nhập khẩu một phần lô hàng trước ngày ban hành công văn 5577 nêu trên, thì các cục hải quan địa phương tiếp tục làm thủ tục thông quan cho các lô hàng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất.

Sau khi DN được cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu thì phải thực hiện theo quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường tại Thông tư 41.

Để tạo thuận lợi cho DN, Tổng cục Hải quan đề nghị Tổng cục Môi trường đẩy nhanh việc cấp Giấy xác nhận để DN có đầy đủ chứng từ trong hồ sơ nhập khẩu phế liệu theo quy định của Thông tư 41, tạo điều kiện cho cơ quan hải quan thông quan nhanh hàng hóa./.