Người thắng, kẻ thua trong 'cuộc chiến' giành quyền miễn chịu thuế nhập khẩu thép của Mỹ

Dữ liệu chính thức cho thấy, nhập khẩu của Mỹ từ Nhật Bản và Thái Lan nhận được sự miễn trừ chịu thuế quan mới áp lên thép nhiều nhất từ chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, trong khi yêu cầu từ Canada và Brazil bị khước từ.

Việc đưa ra hàng ngàn quyết định thuế quan của Bộ Thương mại Mỹ, được đăng tải trên trang web của bộ, cho thấy quan điểm của quan chức chính phủ về sự cần thiết nhập khẩu thép và nhôm vào Mỹ.

Đường ray tàu hỏa và kim loại cho hộp đựng đồ ăn là những sản phẩm được loại khỏi danh sách chịu thuế, trong khi dây kim loại được dùng để sản xuất các bộ phận ô tô, và lưỡi dao cạo công nghiệp đã bị từ chối.

Khi ông Trump công bố thuế quan mới 25% áp lên thép và 10% đối với nhôm để bảo vệ các nhà sản xuất nội địa hồi tháng 3, chính quyền Washington đã đưa ra một cơ chế cho các công ty xin miễn thuế, nếu họ có thể chỉ ra, kim loại được nhập khẩu không thế sản xuất tại Mỹ.

Điều này khiến chính quyền Mỹ chịu trách nhiệm cho hơn chục nghìn quyết định ảnh hưởng đáng kể tới chi phí của các doanh nghiệp. Tính đến ngày 20/8, hơn 38.000 yêu cầu đã được nộp để xin miễn thuế, và hơn 17.000 lời phản đối từ các nhà sản xuất thép và nhôm Mỹ rằng, các đơn xin miễn trừ nên bị từ chối.

Một quy trình tương tự đã được tạo ra để loại bỏ thuế quan đối với hàng hóa từ Trung Quốc, làm gia tăng theo cấp số nhân số sản phẩm trở thành đối tượng áp thuế của chính phủ Mỹ.

Theo Lewis Leibowitz, luật sư đại diện của các công ty xin được miễn thuế, lý do cấp hoặc từ chối miễn chịu thuế thép và nhôm của bộ thương mại có vẻ rất khó đoán, gây ra sự bất ổn về quyết định của chính phủ.

“Tôi nghĩ đảng Cộng hòa là những người ủng hộ việc thị trường lựa chọn người thắng và kẻ thua, không phải chính phủ. Tuy nhiên, lựa chọn người thua, kẻ thua lần này nằm chắc trong tay chính phủ”, ông nói.

Tuần trước, Ford Motor dự báo thuế quan thép và nhôm sẽ giảm 1 tỉ USD lợi nhuận của công ty vào cuối năm tới.

Trong một thông báo đưa ra hồi tháng trước, Bộ Thương mại Mỹ cho biết đã nhận được nhiều ý kiến từ các nhà sản xuất Mỹ lo ngại về ảnh hưởng đối với chi phí của họ, với một công ty chế tạo thân xe đổ rác nói rằng giá thép tăng 25% sẽ khiến giá toàn bộ sản phẩm tăng thêm 11%.

Tuy nhiên, những công ty khác đã có thể thoát khỏi gánh nặng này. Tính đến thứ Sáu (28/9), bộ thương mại đã đưa ra quyết định đối với 84.000 yêu cầu miễn chịu thuế thép, với chấp thuận khoảng 53.000 và từ chối khoảng 3.100.

Union Pacific, một công ty vận tải đường sắt, là một trong những người chiến thắng lớn nhất trong việc giành lấy tấm vé miễn trừ. Theo đó, công ty được miễn chịu thuế đối với khoảng 127.000 tấn đường ray thép dài 480ft (tương đương 146,3 m) nhập khẩu từ Nhật Bản, được sử dụng để sửa chữa và nâng cấp đường ray.

Đường ray thép dài yêu cầu ít mối hàn hơn, giảm rủi ro hư hại, và được sử dụng trên những đường ray có tần suất giao thông lớn và chở đồ nặng. Đường ray được sản xuất tại Mỹ thường chỉ bằng 1/6 chiều dài của sản phẩm từ Nhật Bản, đạt 80ft (khoảng 24,4 m).

Một công ty khác đã làm rất tốt trong việc giành được một suất miễn thuế là Ohio Coatings, chuyên sản xuất thép mạ thiếc dùng cho hộp đựng đồ ăn và chảo nướng. Công ty đã nộp rất nhiều yêu cầu để được miễn thuế nhập khẩu thép từ Thái Lan, và được thông qua 14 trong số đó.

Trong khi đó, Midas International có trụ sở tại Ontario (Canada) đã bị từ chối yêu cầu miễn thuế quan đối với tấm thép chống gỉ nhập khẩu vào Los Angeles, dù trong tờ đơn công ty cho biết, “chúng tôi biết một số nhà nhập khẩu có tình hình tương tự đã được chấp nhận hai tháng trước”.

Nhìn chung, nhập khẩu từ Nhật Bản và Thái Lan đạt được thành tự lớn nhất về khối lượng được miễn chịu thuế. Nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ, Canada và Brazil nằm trong số ít thành công nhất.

Cụ thể, có 135 yêu cầu xin miễn thuế đối với nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ, 32 từ Canada và 23 từ Brazil. Chính quyền Mỹ chấp thuận 1 yêu cầu cho sản phẩm có nguồn gốc Thổ Nhĩ Kỳ, và không thông qua bất kỳ yêu cầu nào cho Canada và Brazil.