Tôn Phương Nam được khởi công xây dựng vào cuối 6/1995, tại KCN Biên Hòa, trên cơ sở hợp tác giữa Tổng công ty Thép Việt Nam - CTCP với Tập đoàn Sumitomo Corporation - Nhật Bản và Công ty FIW STEEL SDN. BHD - Malaysia, có dây chuyền mạ kẽm - công suất 100.000 tấn/năm và dây chuyền mạ màu công suất 70.000 tấn/năm. Kể từ đó đến nay, Tôn Phương Nam trở thành một doanh nghiệp có uy tín hàng đầu trong ngành sản xuất tôn mạ mầu, tôn mạ kẽm trong nước.

Tuy nhiên, xuất khẩu khi đó chưa được Tôn Phương Nam chú trọng, mới chỉ được xem như là phép thử.

Với “phép thử” đầu tiên là vài trăm tấn tôn xuất khẩu đi Campuchia đã cho về một kết quả rất khả quan. Đây là một thị trường khá dễ tính với các nhu cầu khá tương thích với thị trường Việt Nam. Tiếp đến là Lào, rồi Thái Lan. Năm 2010, số lượng tôn mầu xuất sang mỗi thị trường này đã đạt xấp xỉ 1 ngàn tấn. Những “phép thử” cần và đủ này là các nét vẽ đầu tiên dù còn mờ nhạt trên bản đồ xuất khẩu cũng đã cho thấy hướng “xuất ngoại” của Tôn Phương Nam trong những ngày xa xưa và con đường âm thầm “tích tiểu thành đại” theo ngày tháng của Tôn Phương Nam để đạt đến thành công như ngày hôm nay.

Đến năm 2015, con đường xuất khẩu của Tôn Phương Nam đã nâng lên một bậc: đó là Tôn Phương Nam có hàng xuất sang thị trường Úc - một thị trường với những đòi hỏi về chất lượng rất khắt khe theo tiêu chuẩn của AS – tiêu chuẩn kiểm soát chất lượng của xứ sở những chú căng - gu- ru. 

Để có thể triển khai xuất khẩu sản phẩm sang thị trường này, trước đó, phía Tôn Phương Nam đã phải thực hiện những tìm hiểu, thăm dò về nhu cầu của bên Úc. Còn phía Úc, họ cũng tới Tôn Phương Nam khảo sát và rồi bắt đầu với những đơn đặt hàng rất nhỏ chỉ khoảng 40 tấn trở lại. 40 tấn này cùng sau khoảng thời gian là 1 tháng im hơi lặng tiếng, sẽ “dội về” những phản ứng khen - chê của thị trường. “Dù đã trải qua không ít lần chờ đợi, song mỗi khi mở một thị trường mới thì những cú “ép phê tâm lý” vẫn nguyên vẹn như ngày đầu” – ông Đặng Minh Truyền – Phó phòng Thị trường, một người đã có thâm niên hơn 20 năm trong công tác xuất khẩu tại Tôn Phương Nam chia sẻ về tâm trạng chờ đợi kết quả trả lời của đối tác trước mỗi lần ký hợp đồng xuất khẩu sang những thị trường mới! 

Thật tuyệt vời, phía đối tác của Úc đã hài lòng, Tôn Phương Nam mạnh dạn dấn những bước tiếp theo vào thị trường nhiều tiềm năng này. Dần dà, họ đã trở thành khách hàng thân thiết của Tôn Phương Nam.

Vạn sự khởi đầu nan. Bước qua biên giới thị trường khó tính này, Tôn Phương Nam đã mở cánh cửa xuất khẩu ra thế giới. Và quả là không sai, cũng trong năm 2015, Tôn Phương Nam tiếp tục thâm nhập các thị trường tiềm năng khác và xuất được lô hàng đầu tiên vào thị trường châu Âu và thị trường Mỹ. Từ “màn chào hỏi” test chất lượng với vài chục tấn như thường lệ, kết quả đã khiến khách hàng ưng í, và rất nhanh chóng, con số đã tăng dần lên tới 500 tấn, rồi đến 2.000 tấn.

Tiếp sau đó là thị trường châu Âu. Thị trường này cũng được đánh giá là khắt khe bởi những tiêu chuẩn về phát thải môi trường và càng về sau này càng cụ thể hơn với những tiêu chuẩn về cơ chế điều chỉnh cacbon xuyên biên giới - CBAM mà hiện tại đang trở thành một vấn đề nóng với cả thế giới.

Lúc này, năm 2015, sau 20 năm hoạt động, Tôn Phương Nam đã có thêm nhà máy thứ hai ở Nhơn Trạch. Đó là 1 dây chuyền mạ tôn hợp kim nhôm- kẽm (tôn lạnh) dạng cuộn sử dụng công nghệ lò NOF TENOVA (Italia) với công suất 150.000 tấn/năm và 1 dây chuyền mạ màu dạng cuộn với công suất 100.000 tấn/năm. Tổng mức vốn đầu tư dự án kể cả nhà xưởng hơn 1.400 tỷ đồng, tương đương với 70 triệu USD. Nhà máy mới đã chính thức đi vào hoạt động kể từ tháng 6/2015 nâng sản lượng của Tôn Phương Nam tăng gần gấp 3 lần so với lúc ban đầu. Tôn Phương Nam đã hoàn toàn đủ tiêu chuẩn công nghệ để xuất tôn xuất đi các nước, chinh phục các thị trường khắt khe nhất.

Từ vài trăm tấn xuất một cách “bị động” sang Campuchia cho đến nay là mấy chục ngàn tấn, Tôn Phương Nam giờ đã có mặt ở trên 20 quốc gia trên thế giới, từ châu Á, châu Âu, châu Úc, Đông Nam Á, Tây Á… Gần đây nhất là năm 2023 xuất sang thị trường Puetto Rico. Những quốc gia xa xôi giờ bỗng rất gần nhờ con đường xuất khẩu tôn mạ.

Đó là cả một hành trình dài, nhiều cung bậc, cho thấy mục tiêu, khát vọng chinh phục khách hàng không biên giới của Tôn Phương Nam.

Điều đáng nói là, hai năm trở lại đây, Tôn Phương Nam gặp khó trong tiêu thụ nội địa thì ở chiều ngược lại, tại thị trường nước ngoài lại có rất nhiều bứt phá. Quả ngọt đó là gì nếu không phải là được gieo trồng từ những tháng năm bền bỉ, nhẫn nại chạy từng đơn hàng bé nhỏ nhưng có sức mạnh “phá đông” để Tôn Phương Nam tích lũy kinh nghiệm và năng lực để đủ sức ra biển lớn?

Nhẽ thường thì người bán phải đi tìm người mua, nhưng bây giờ, số lượng khách hàng quốc tế tìm đến Tôn Phương Nam để tham quan, tìm hiểu và đặt hàng ngày càng nhiều. Khách hàng họ chẳng tin ai, họ chỉ tin vào những gì họ thấy. Và đến với Tôn Phương Nam, thấy một doanh nghiệp có khuôn viên xanh, sạch, đẹp, nhìn thấy năng lực chuyên môn với dây chuyền công nghệ hiện đại, chất lượng hàng hóa luôn đảm bảo, thì họ lựa chọn.

Bài: Minh Thủy (Nguồn: Tạp Chí Công Thương)
Thiết kế: Duy Kiên